19 Temmuz [1926] Pazartesi
Bugün İstanbul’dan Şarkîkarahisar [Karahisâr-ı Şarkî] mebusu [milletvekili] ve Türklerin büyük şâiri Mehmet Emin [Yurdakul] beyefendi Giresun’a teşrif ettiler. Gece Türk Ocağı’nı ziyâret ve gençlere karşı bir hasbıhâl yaptıktan sonra, bâzı eserlerini inşâd etti [şiirlerini okudu]. Çok mütehassis olduk [duygulandık]. Avdet esnâsında [Cumhuriyet] Halk Fırkası’nı da ziyâret eyledi. Berâber bir müddet oturduk. Teşyi eyledik. Yarın sabah [Şarkî]karahisar’a gidiyor. Allah selâmet versin…
20 Temmuz Salı
Büyük şâiri [Mehmet Emin Yurdakul’u] yolcu ettik.
Jön Türk, İttihatçı, Kuvayı Milliyeci ve Kemalist; her daim halkçı bir Giresunlu: Osman Topallı.
29 yaşından 69 yaşına kadar tuttuğu bu günlükler bir imparatorluğun dağılmasına, kurtuluş mücadelesine, cumhuriyetin kurulmasına ve yeni kurumlarla halkın modernleştirilme (!) çabalarına, tek parti döneminden çok partili siyasal hayata geçişin sancılarına ve nihayet askeri müdaheleye birinci elden tanıklık etmektedir. Eski-yeni; muhafazakâr-modern, merkez-periferi geriliminin günlük hayata nasıl sızdığının akademik tarih kitaplarında göremeyeceğiniz bir örneği. Hareketin asla kitaplarda anlatıldığı gibi hep dosdoğru ileri olmadığını, bazen geriye döndüğünü, bazen kendi etrafında daireler çizdiğini göreceksiniz. Keşke daha çok günlük tutulsaydı diyeceksiniz.